T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı himayelerinde Türkiye Hac Fonu Çalıştayı’na T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı Bakan Yardımcısı Osman Çelik, Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Selim Argun, TKBB Genel Sekreteri İsmail Vural, Sakarya Üniversitesi İSEFAM Müdürü Doç. Dr. Hakan Aslan’ın katıldığı çalıştay açılış konuşmaları ile başladı. Türkiye’de kurulması muhtemel Türkiye Hac Fonu’na yönelik özel sektör, kamu ve akademinin bir araya gelerek kapsamlı bir müzakere gerçekleştirildi. Çalıştayın, Türkiye Hac Fonu’na yönelik politika önerilerinin geliştirilmesi, risklerin ele alınması ve farklı paydaşların beklentilerinin görüşülmesi gibi hususlarda akademik ve pratik katkılar sağlaması yönünde çalışmalar katılımcılara sunuldu.
“YASTIK ALTINDA TUTULAN BİRİKİMİN HEM ENFLASYONA KARŞI KORUNMASI HEM DE FİNANSAL KURULUŞLARLA EKONOMİYE KAZANDIRILMASI ÖNEMLİ”
Çalıştayda açılış konuşması gerçekleştiren Hazine ve Maliye Bakan Yardımcısı Osman Çelik, “Başvuranlar kontenjan sınırının çok üzerinde yani yaklaşık 2.5 milyon gibi bir başvuru var. Bu sistemde 2024 yılında ülkemize 83.000 kişilik kontenjan tanınmış durumda. Sırada bekleyen aday sayısının yaklaşık %3’ü Hac ziyaretini gerçekleştirebilir.” ifadelerini kullandı.
Hac maliyetinin her geçen gün yükselmesi ve kontenjan sayılarının düşük olması nedeniyle Umre ziyaretlerinin toplumda giderek daha fazla talep olduğunu aktaran Çelik, “Bu amaçla yastık altında tutulan birikimin hem enflasyona karşı korunması hem de finansal kuruluşlarla ekonomiye kazandırılması önemli. Ayrıca siz değerli katılımcılar tarafından üzerinde istişareler yürütülecek olan modeller vesilesi ile de vatandaşlarımızın birikimlerinin finansal sistemde nemalandırılması benimsenecek modelin de iyi bir performans göstermesi halinde Hac ve Umre maliyetlerinin düşürülmesine katkı sağlayacaktır.” şeklinde konuştu.
“YASAL ALTYAPININ VE MEVZUATIN DA GÜÇLÜ BİR ŞEKİLDE GERÇEKLEŞMESİ İLE BERABER HAC FONU BİR DÖNÜM NOKTASI OLARAK TÜRKİYE HAC TARİHİNDE BEKLENEN YERİNİ ALACAKTIR”
2024 yılının Diyanet İşleri Başkanlığı’nın 100. yılı olduğunu hatırlatarak açılış konuşmasına başlayan Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Selim Argun, Hac konusunda yetkilendirilişinin de 50. yılı olduğunu vurguladı. Argun, “Hem yurt içindeki vatandaşlarımızın hem de yurt dışındaki 7 milyona yakın diasporamızın Hac ibadetlerini sağlıklı, güvenli ve fıkhi açıdan usule uygun bir şekilde yapması için gereken her türlü çalışmaları yürütüyoruz.” diye konuştu.
Selim Argun, Türkiye’deki e-Nabız uygulamasını Mekke ve Medine’deki hastane ve sağlık ocaklarına entegre edildiğini aktardı. İşitme engelli vatandaşlar için faaliyetlere başlandığını, otellerde yarı açık büfe hizmeti verileceğini, diyaliz hastalarına sedye ile tavaf gibi imkanların olacağını vurgulayan Argun, Hac Fonu’nu Başkanlık olarak yürekten desteklediklerini ve her türlü katkıyı sağlayacaklarını ifade etti.
Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Selim Argun, özellikle Hac sempozyumunda bir oturumunda Türkiye modeli olarak tanıtılabileceğini altını çizerek, “Yasal altyapının ve mevzuatın da güçlü bir şekilde gerçekleşmesi ile beraber Hac Fonu bir dönüm noktası olarak Türkiye Hac tarihinde beklenen yerini alacaktır.” dedi.
“TKBB OLARAK İŞ BİRLİKLERİNE VE ORTAKLIKLARA HAZIRIZ”
Çalıştaya ev sahipliği yapan TKBB Genel Sekreteri İsmail Vural, Uzak Doğu’da örneklerinin görüldüğü ve Türkiye’de de kurulması hedeflenen Hac Fonu tasarımına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Vural, “Biz Birlik olarak katılım finans ekosisteminin ihtiyaç duymuş olduğu her türden iş birliğine ve ortaklığa hazır durumdayız.” dedi. Bu tür çalıştayların hem katılımcısı hem de destekçisi olduğunu belirten İsmail Vural, Karz- Hasen’in uygulama bulabilmesi için yakın bir zamanda STK’lar ile benzer bir çalıştay yapıldığını aktardı. “Sayın Bakan Yardımcımıza teşekkür ediyorum önceki dönemde bu konuyu beraber çalışmıştık. Şimdi de bu dönemde inşallah Hac Fonu’nu hayata geçirebileceğimizi ümit ediyorum ve bugün yapılan çalıştayın hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.” şeklinde konuştu.
“HAC FONU HAC ADAYLARINA DESTEK SAĞLAYACAK”
Türkiye Hac Fonu Çalıştayına SAÜ İSEFAM Müdürü Doç. Dr. Hakan Aslan ile start verildi. Doç. Dr. Hakan Aslan, Hac ziyareti yapmak isteyenlerin birikimlerini genellikle tasarruf ederek gerçekleştirdiğini ve bu âtıl kalan fonları finans sektörüne yönlendirerek katılım finans ilkelerine uygun şekilde nemalandırıp hem birikim yapan hac adaylarına destek sağlanacağının hem de finans sektörüne katkı sağlayarak ekonomiye destek olunacağının altını çizdi. Aslan, bu uygulamanın henüz Türkiye’de bulunmadığını belirtti. Doç. Dr. Hakan Aslan, “Bu alanda doktora tezi ve makale yazmış akademisyenlerimizin model önerilerini ele alıp katılım finans ilkelerine uygun olarak ve vatandaşlarımızın hassasiyetlerine uygun olarak gerçekleştirebilme meselesini birçok farklı şekilde ele alacağız. Çalıştayın bu anlamda uygulamaya geçebilecek önerilerin olmasını ve verimli geçmesini temenni ediyorum.” diyerek konuşmalarını sonlandırdı.
Çalıştay kapsamında Türkiye Hac Fonu’na yönelik politika önerilerinin geliştirilmesi, risklerin ele alınması ve farklı paydaşların beklentilerinin görüşülmesi gibi hususlarda akademik ve pratik katkılar sağlanması beklenmektedir.
TÜRKİYE HAC FONU’NA YÖNELİK ÖZEL SEKTÖR, KAMU VE AKADEMİNİN BİR ARAYA GELDİ
Dünyada farklı örnekleri bulunan, hacı adaylarının bir sisteme dahil olarak birikim yaptıkları hac fonları bulunmadığı ülkemizde ise haccın organizasyonel sürecine yönelik oldukça sağlam bir sistem olmasına rağmen haccın finansal tarafına yönelik bir fon bulunmamasına dikkat çekerek gerçekleştirilen çalıştayda alanında önemli isimler bir araya geldi.
İlk oturumda “Dünya’da ve Türkiye’de Hac Uygulamaları” konusunu Arş. Gör. İsmail Bektaş değerlendirirken “Türkiye’deki Hac Sistemi ve Organizasyonu” başlıklı konuyu ise Hac Hizmetleri Daire Başkanı Hüseyin Demirhan ele aldı.
Ardından ikinci oturum HMB, Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü, GMY Mücahit Duman ile “Hac Fonu Model Önerisi” konusuyla devam ederken Dr. Öğr. Üyesi Ali Can Yenice ise “Hac Birikim ve Gözetim Kurumuna Dayalı Hac Modeli” başlıklı konuyu değerlendirdi.
Üçüncü oturumda “Hac İbadetinin Mali Zorluklarını Aşmada Bir Model Önerisi: Türkiye Hac Sandığı” başlığını Doç. Dr. Rümeysa Bilgin aktarırken; “Yıllara Göre Önceliklendirilmiş Hac Fonu Modeli” konusunu ise HURSAD Başkanı Diyaeddin Şahin konuştu.
Dördüncü ve son oturumda HMB, Finansal Piyasalar ve Kambiyo Genel Müdürlüğü, Daire Başkanı, Necmettin Mete Sakallıoğlu, NEÜ Doç. Dr. Necmeddin Güney, Diyanet İşleri Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Selim Argun, Marmara Üniversitesi MÜİSEF’te akademisyen Prof. Dr. Şakir Görmüş, Din İşleri Yüksek Kurulu Başkan Vekili Dr. Fatih Mehmet Aydın panelist katılımcısı olarak “Finansal, Fıkhi ve Teknik Boyutu İtibarıyla Genel Değerlendirme” konu başlığına istinaden bütüncül bir yaklaşım ile değerlendirme gerçekleştirildi. Ardından katılımcıların soruları yanıtlanarak toplu fotoğraf çekiminin ardından program sonlandırıldı.
Çalıştayda yapılan istişarelerin, bir rapor olarak düzenlenerek Türkiye Hac Fonu’nun kurulmasında ilgili kurumlar açısından yol gösterici bir belge olarak ortaya konulması planlandı.